W dzisiejszych trudnych dla projektów wiatrowych czasach jeszcze większego znaczenia nabiera sprawność i szybkość uzyskania pozwolenia na budowę projektu.

W tym kontekście nie do przecenienia jest możliwość ograniczenia kręgu stron postępowania o pozwolenie na budowę. Organy administracji często rozszerzają krąg stron a tym samym krąg potencjalnych odwołujących. W tym zakresie dość często pokutuje podejście uznające za strony wszystkich właścicieli nieruchomości znajdujących się w ramach zasięgu izofony. Jest to stanowisko błędne.

Zgodnie z art. 28 ust. 2 ustawy prawo budowlane stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę są: inwestor oraz właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu. Pojęcie obszaru oddziaływania obiektu definiuje z kolei art. 3 pkt 20) tej ustawy. Wskazuje on, że przez obszar oddziaływania obiektu należy rozumieć teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu, w tym zabudowy, tego terenu.

Uregulowania powyższe stanowią normę szczególną w stosunku do art. 28 kodeksu postepowania administracyjnego (definiującego pojęcie strony). Dlatego też art. 28 kpa nie ma wprost zastosowania do postępowań w przedmiocie pozwolenia na budowę. Zgodnie z jego treścią, stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo, kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Przepisy prawa budowlanego w postępowaniu dotyczącym wydania pozwolenia na budowę wyłączają zastosowanie stosowanie art. 28 kpa, a jednocześnie zawężają w sposób istotny zakres podmiotowy ww. przepisu, pozostawiając w dalszym ciągu obowiązek podmiotu do legitymowania się interesem prawnym.

Obowiązujące przepisy prawa nie wprowadzają regulacji szczególnych, w stosunku do przywołanych powyżej, w przedmiocie elektrowni wiatrowych.

Obszar oddziaływania obiektu
Dlatego kluczowym elementem jest wyjaśnienie znaczenia „obszaru oddziaływania obiektu” farmy wiatrowej. Jak już wskazywałem powyżej, zgodnie z prawem budowlanym jest to teren na którym odrębne przepisy wprowadzają ograniczenia w zagospodarowania związane z budową naszej farmy.

Ugruntowana linia orzecznictwa sądów wskazuje tutaj, że chodzi o ograniczenia wynikające z konkretnego przepisu prawa.

Postępowanie dotyczące elektrowni wiatrowej, nie jest w tym zakresie uregulowane w sposób szczególny. Przepisy odrębne nie przewidują też żadnych ograniczeń w zagospodarowaniu terenu sąsiedniego związanych z farmą wiatrową. Potwierdza to ugruntowana linia orzecznicza. Konsekwentnie żadne nieruchomości sąsiednie wobec inwestycji nie znajdują się w obszarze jej oddziaływania. A zatem sąsiedzi inwestycji nie są stronami postępowania o wydanie pozwolenia na budowę farmy.

Inna sytuacja zachodzi w przypadku gdy w ramach procedury administracyjnej o wydanie pozwolenia na budowę jest dokonywana ocena oddziaływania farmy wiatrowej na środowisko (art. 28 ust. 4 prawa budowlanego). Nie jest to jednak sytuacja standardowa. Dlatego nie omawiam jej w niniejszym tekście.

Hałas
Emisja hałasu przez turbiny nie jest w tym wypadku istotna. Oczywiście nie może ona przekroczyć określonych prawem poziomów. Niemniej jej potencjalne większe oddziaływanie na sąsiednie nieruchomości nie przesądza o tym aby ich właściciele stawali się stronami postępowania o pozwolenie na budowę. Należy zgodzić się ze stwierdzeniem judykatury, zgodnie z którym, oddziaływanie obiektu, o którym mowa w art. 3 pkt 20 p.b., należy odnosić do inwestycji zakończonej. Nie można zatem założyć hipotetycznego przekroczenia norm emisji hałasu, w przypadku planowanego przedsięwzięcia, w szczególności, że badanie poziomu hałasu przez planowany obiekt stanowi zakres postępowania w przedmiocie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia.

Gdyby natomiast okazało w trakcie eksploatacji, że obiekt emituje hałas z przekroczeniem norm to właściwy organ na podstawie art. 115a ustawy prawo ochrony środowiska ma prawo określić maksymalny poziom hałasu jaki może emitować farma. Oznacza to paradoksalnie, że to nie farma wiatrowa wprowadza ograniczenia w zagospodarowaniu sąsiednich terenów a raczej, że niektóre inwestycje na sąsiednich terenach (np. siedliska) wprowadzają ograniczenia w zagospodarowaniu terenu farmy wiatrowej.

Adwokat Jacek Kosiński – Partner